Voor een goede gezondheid is beweging essentieel. Een paard hoort dan ook circa 15 tot 20 kilometer per dag te lopen.
Hoefbevangenheid bij paarden en pony’s is één van de meest gevreesde pijnlijke aandoeningen in de paardenwereld en is na koliek doodoorzaak nummer twee. Bij een hoefbevangenheid is er sprake van een ontsteking in de hoeven. Deze veroorzaakt onder andere een zwelling tussen hoefcapsule en hoefbeen wat wederom resulteert in hevige pijn.
Bij een hoefbevangen paard zijn de lamellen, de verbinding tussen de externe (hoefcapsule) en interne (hoefbeen) structuren, van den hoef verzwakt en kunnen deze oprekken en/of (gedeeltelijk) loslaten.
Gedurende de laatste jaren lijken de gevallen van hoefbevangenheid zich op te stapelen. Op sommige dagen zijn meer dan de helft van de paarden die ik bekap op een gegeven moment in hun leven een keer bevangen geweest, zijn ze acuut bevangen of herstellende hiervan.
Deze geluiden hoor ik ook vaak van collega’s. Zo zien wij bijvoorbeeld de vraag naar medische hoefschoenen en aanvullende therapieën bij hoefbevangenheid extreem stijgen.
Hoe kan het dat blijkbaar steeds meer paarden hoefbevangen raken?
De oorzaken van hoefbevangenheid zijn divers, vaak multifactorieel en de wetenschap is er nog steeds niet helemaal over uit wat precies in het lichaam en specifiek in de hoeven gebeurd voor en tijdens een hoefbevangen periode. Feit is dat hoefbevangenheid gedurende de laatste decennia beduidend heeft toegenomen, wat ermee te maken heeft dat veel paarden suboptimaal gehuisvest worden. Denk hierbij vooral aan de juiste hoefverzorging, de juiste beweging in de juiste hoeveelheden (wist je dat een paard makkelijk 15 tot 2-0 kilometers op een dag zou moeten lopen?!) en uiteraard de juiste voeding.
Omdat de oorzaken en triggers zeer divers zijn en de wetenschap, dierenartsen en hoefsmeden/-verzorgers tegenstrijdige en onduidelijke resultaten behalen, is de behandeling en het management van hoefbevangen paarden tenminste net zo divers en tegenstrijdig. Het paard en ook zijn eigenaar zijn hier de dupe van, wat tot verkeerde beslissingen kan leiden.
Ook al zien wij in de afgelopen jaren een positieve ontwikkeling in het management van hoefbevangen paarden, en vooral het voorkomen hiervan, raken jaarlijks nog steeds duizenden paarden (opnieuw) bevangen.
Mijn persoonlijke ervaring en mening is dat de ontbrekende beweging op vaak niet helemaal gezonde hoeven een groot euvel is. Veel wordt en werd geschreven over voeding in relatie tot hoefbevangenheid en deze speelt zeker een hele belangrijke rol! Over voeding zal ik in deze blog dan ook niet al te veel ingaan.
Beweging in de strijd tegen hoefbevangenheid
Wel wil ik graag een tegenhanger geven. Als onze paarden meer zouden bewegen, zouden de voeding en het eraan gekoppelde overgewicht en problemen met de stofwisseling, wat dan wederom een hoefbevangenheid kan triggeren, namelijk niet eens een groot probleem hoeven te worden. Wat ik vaak zie is dat in de strijd tegen overgewicht en hoefbevangenheid de voeding sterkt wordt beperkt (wat op zich al tot problemen kan leiden), in plaats van dat ernaar wordt gekeken hoe wij onze paarden meer beweging kunnen geven. Zoals net al geschreven hoort een paard makkelijk 15 tot 20 kilometer per dag te moeten lopen. Voor deze hoeveelheid beweging is het paard gemaakt en op die manier wordt het voer ook goed opgenomen en verwerkt, waardoor overgewicht en een ontspoorde stofwisseling minder kans krijgen en hierdoor dus ook een hoefbevangenheid minder kans krijgt.
Om deze hoeveelheid beweging voor elkaar te kunnen krijgen moeten wij echter onze praktijken van paardenhouderij structureel overdenken. Paarden in stallen of kleine paddocks krijgen zeker niet deze hoognodige beweging en ook het dagelijkse trainen kan hiervoor doorgaans niet compenseren. Wij moeten onze paarden meer ruimte en de mogelijkheid tot vrije beweging geven.
Beweging is de sleutel tot herstel en het voorkomen van veel gezondheidsgerelateerde problemen, waarvan hoefbevangenheid er een is. Niet elk paard dat hoefbevangen raakt is trouwens te dik en heeft problemen met de stofwisseling, maar het overgrote deel wel en hier kunnen wij als paardeneigenaren, staleigenaren en professionals wel degelijk iets aan doen!
Ook belangrijk bij hoefbevangenheid: Hoefgezondheid
Een ander punt van aandacht is de hoefgezondheid. Veel paarden die hoefbevangen raken hebben onderliggende langdurige problemen met hun hoefgezondheid. De hoeven zijn over de jaren heen overbelast geraakt. Dit kan bijvoorbeeld te maken hebben met en verkeerde hoefvorm en hoefbalans. Als dan overgewicht en een ontspoorde stofwisseling erboven op komen kan het lichaam en specifiek te hoeven het niet meer aan en stort het hele systeem als een kaartenhuis in elkaar.
Waar beweging dus een belangrijke rol in het voorkomen van problemen zoals hoefbevangenheid speelt, geldt het zelfde voor een goede hoefgezondheid. Als wij dus ervoor zorgen dat het paard met comfortabele hoeven veel kilometers maakt kunnen wij veel problemen voorkomen. Niet altijd, maar vaker wel dan niet! En voorkomen is per definitie beter dan genezen.
Rol van voeding bij hoefbevangenheid
Om dan toch nog even een klein stukje over voeding te schrijven. Als wij toch al bezig zijn om onze hedendaagse praktijken van paardenhouderij te overdenken zou het verstandig zijn om bij het paard passend (ruw)voer te voeren. Zorg voor goed hooi en laat het testen op suiker gehaltes. Ruwvoer met lage suikergehaltes is voor paarden die makkelijk dik worden het betere voer, zeker in combinatie met veel beweging. Veel beweging betekend dat het paard meer voer (met weinig suikers) kan eten, wat wederom enorm belangrijk is voor de spijsvertering en de algehele gezondheid!
Zorg voor goede hoefgezondheid – VEEL beweging – goed ruwvoer, laag in suikers en vul het voer waar nodig aan met vitaal-/voedingstoffen. Als je deze drie basisregels volgt maak je een aanzienlijke grotere kans om je paard gezond en fit te houden!
Zie je door het bos de bomen niet meer? Neem dan contact met mij op
